چگونه زبان بیاموزیم؟
چگونه زبان بیاموزیم؟
تا چه زمانی زبان بخوانیم؟
آیا زبان انتها دارد؟
چرا زبان را فراموش می‌کنیم؟
در طول 23 سال تدریس و همراهی با استادان برجسته و پرتلاش زبان‌های خارجی، در طی نشست‌های طولانی به نتایج ارزنده‌ای رسیدیم. امروز قصد بازگویی این نتایج و کمک‌رسانی به شما را داریم. در طی این سال‌ها زبان‌آموزهای مختلفی با انگیزه‌های متفاوت و در سطوح متفاوتی دیده‌ایم که به موفقیت رسیده‌اند، بعضی‌ها در انتهای راه از مسیر منحرف شده‌اند و عدۀ بسیاری هم در همان ابتدا به این نتیجه رسیده‌اند که نمی‌توانند. اما علت چه بوده؟
همۀ ما مقداری هوش طبیعی داریم که لازمۀ آموختن و زندگی است. حدود 95درصد افراد از این هوش متوسط و طبیعی بهره می‌برند و جالب اینکه در افراد موفق، انسان‌هایی که هوش متوسطی دارند، از افرادی که بهرۀ هوشی بالاتری دارند بیشتر بوده‌اند. تفاوت چشمگیر انسان‌ها تنها و تنها در میزان تلاش و پشتکار آن‌هاست. اما چه میزان و چطور؟ سؤالی است که امروز می‌خواهیم با آن به چالش جدیدی برسیم.
در ابتدا باید گفت چرا دوست دارید زبان خارجی دیگری یاد بگیرید؟ به چه زبانی علاقه‌مند هستید؟ چرا زبان انگلیسی؟ چرا زبان فرانسه؟ چرا آلمانی؟ چرا سوئدی؟ یا چرا زبان چینی؟
میزان انگیزۀ افراد در جواب این سؤالات نهفته است. جواب‌ها را ببینید:
«زبان انگلیسی را دوست دارم چون بیشتر کشورها به این زبان صحبت می‌کنند و می‌خواهم اگر روزی سفر کردم، بتوانم منظورم را برسانم.»
«زبان آلمانی را دوست دارم چون بستگان زیادی دارم که در این کشور زندگی می‌کنند. شاید روزی به آلمان مهاجرت کنم.»
«زبان فرانسه را دوست دارم چون برای ادامۀ تحصیل به این کشور خواهم رفت.»
«زبان سوئدی را دوست دارم چون هدفم تحصیل یک زبان است. دوست دارم زبانی یاد بگیرم که استاد کمتری دارد تا بدین وسیله اسباب کار مناسبی را برای خود ایجاد کنم.»
لازم نیست که اهداف بسیار بزرگ و دقیق و دست‌نیافتنی باشد. شاید علت یادگیری شما هم یکی از این اهداف و شاید هدف دیگری جز این‌ها باشد.
امروز بر آن هستیم اشکالات را با دقت برطرف کنیم. پس در ابتدا برای اینکه قدم اول را محکم بردارید وقت بگذارید و به دنبال تعیین هدف باشید. وقتی هدف را پیدا کردید، به دنبال بهترین راه و راحت‌ترین روش و سریع‌ترین زمان برای یادگیری خواهید گشت.
این خواستۀ قلبی هر فردی درزمینۀ آموزش است.
اما دقت کنید کجا هستید و درنهایت به کدام جایگاه می‌خواهید برسید. اگر به دنبال نهایت هر چیزی باشید، مسلماً زمان بیشتری نیاز خواهید داشت؛ پس عجله نکنید. زبان‌آموزهای عزیز اگر به دنبال توانایی روان صحبت‌کردن هستید، باید اولویت شما روی بحث مکالمۀ روان باشد. اما بدانید مکالمه به‌تنهایی گره‌گشا نیست، بلکه مستلزم دانستن گرامر و قدرت در شنیدار هم هست که عنوان درک مطلب را می‌گیرد. البته همکاران و استادان باید شما را در این زمینه یاری کنند؛ چراکه از چگونگی مسیر و چالش‌های آن آگاه هستند و قادرند شما را با کمترین مشکل به مقصد برسانند.
آنچه در این سال‌ها برای این افراد انجام داده‌ایم این بوده که کلاس‌های درس را بر پایۀ مکالمه سوار کرده‌ایم و هر چهار مهارت اصلی را که نیازمندیم، در همین زمان به زبان‌آموز آموزش داده‌ایم.
چهار مهارت اصلی زبان‌های خارجی عبارت است از:Speaking ،writing ،reading ،listening . بدین معنا که اگر به دنبال صحبت‌کردن آسان در هر زبانی هستید، باید این چهار مهارت را که امروز در زبان فارسی نیز آن را رعایت می‌کنید یاد بگیرید.
یکی از چالش‌های مهم زبان‌آموزان یادگیری آسان لغت‌های زبان‌های خارجی است. در اخبار دنیای زبان سقراط اعلام کرده‌ایم که دیگر نگران یادگیری لغات نباشید. متدهای جدید یادگیری لغات زبان انگلیسی، امروز یاری‌رسان شماست؛ اما گام دوم به‌کار‌گرفتن لغات و آوردن آن‌ها در قالب جمله است؛ چراکه باید بتوانید مفهوم واقعی منظور خود را برسانید و این‌گونه وارد بحث زیبای speaking می‌شویم.
فراموش نکنید هر چقدر استاد بتواند شما را بیشتر وادار به صحبت‌کردن کند، به نفع شماست و مسلم بدانید وقتی در کلاس‌های خصوصی زبان حاضر می‌شوید، ناطق اصلی شما و هدایت‌گر مسیر مکالمه استاد شماست.
پس سریع‌تر خواهید توانست اشکالات خود را حل و فصل کنید. خصوصاً برای افرادی که خجالتی یا بسیار کمال‌گرا هستند و دوست دارند وقتی دیده شوند که همه‌چیز محیاست .
اما در کلاس‌های گروهی و نیمه‌گروهی زبان‌های خارجی باید کلاس بین یک تا پنج نفر تقسیم شود، در این صورت دیگر فرصت چندانی برای تغییر وضعیت خود ندارید .
فراموش نکنید اگر طرف مقابل مکالمه با شما آگاه به زبان باشد، شما با دقت و سرعت بیشتری به مقصد می‌رسید؛ ولی اگر در برابر شاگردی تقریباً هم‌سطح خود قرار گیرید، این میزان کم می‌شود. پس نتیجۀ دوم اینکه برای گذشتن از مسیر یادگیری سعی کنید با افراد کمتری کلاس خود را دایر کنید؛ چراکه کار فشرده روی شما بیشتر شده و شما سریع‌تر به مقصد می‌رسید. اما زمانی که مهارت اول، یعنی صحبت‌کردن (speaking) در شما شروع به رشد کرد، مهارت دوم که درست‌شنیدن (listening) است نیز شروع می‌شود. این مهارت به شما کمک می‌کند بعد از درک درست گفته‌های طرف مقابل قادر به پاسخگویی یا ادامه‌دادن بحث و گفتگو باشید .
اما برای یادگیری این دو مهارت باید به آهستگی شروع به خواندن لغات کنید تا بتوانید آن‌ها را حفظ و از سوی دیگر نوشتار آن‌ها را فرا گیرید. این دو مهارت نیز هم‌زمان با هم در شما رشد خواهد کرد. درنتیجه مهارت سوم، یعنی درست‌خواندن (reading) و مهارت چهارم، یعنی درست‌نوشتن (writing)نیز در شما رشد می‌کند. اما آیا بحث در اینجا به پایان می‌رسد؟ خیر.
متخصصان مطالعه و یادگیری اقرار کرده‌اند که فقط داشتن فضای خوب آموزشی و استاد نمونه شرط کافی برای رسیدن به مقصد نیست، بلکه تلاش زبان‌آموز نیز بسیار حائز اهمیت است.
عزیزان یکی از بهترین روش‌های یادگیری هر درس، هر زبان خارجی و هر کتابی این است که در ابتدا شما آگاهی داشته باشید که ذهن چطور عمل می‌کند.
افرادی که می‌گویند:
– زبان سخت است.
– چرا یادم نمی‌ماند؟
– چرا زود لغت‌ها را فراموش می‌کنم؟
– چطور آسان یاد بگیرم؟
– روش آسان یادگیری زبان‌های خارجی چیست؟
جواب همۀ سؤال‌ها این است که…